Bu başlık da nereden çıktı böyle dediğinizi duyar gibiyim. Her şey soğuk bir Ankara sabahında arabamın arızalanması ve çekicinin aracımı sanayiye götürmek için gelmesiyle başladı. O komik olduğunu sanan (aracınız arızalıyken hiç komik gelmiyor) çekici sözlerinden birisine işte bu çekicinin arkasında rastladım.
Tabi esas mesele bu değil. Araç yüklendikten sonra çekici aracının ön tarafında otururken şoför arkadaş ne işle meşgul olduğumu sordu. Ben de yazılım uzmanı olduğumu söyledikten sonra o malum soruyla yani “bir çekici websitesi yapabilir miyiz?” ile karşılaştım. İşte mesele bu kısa ve basit gibi duran sorunun 15 yıllık web geliştirme tecrübemle bana düşündürdükleri.
Geçmiş tecrübelerime dayanarak rahatça şunu söyleyebilirim ki eskiden website yapmak gerçekten çok kolaydı çünkü standartlar düşük, parametreler azdı. Şimdi ise olay bambaşka bir boyuta taşındı. Dilerseniz konuya bir web ajansı gözünden daha somut bakalım.
Mediaclick
Mediaclick, 2002 yılında kurulmuş bir firma olup, yıllardır birçok başarılı projeye imza atmış, birbirinden değerli ödüller kazanmış bir ajanstır. Gelin görün ki bu başarıyı yakalamak gerçekten kolay değil çünkü website yapmak, çekici aracının ön tarafında konuşulup, karara bağlanıp “hadi yapalım” diyecek kadar basit bir olay değil, belirli bir yol haritası bulunan, bol emek gerektiren, uzun soluklu bir süreçtir. Bu süreci yıllardır başarıyla yürüten Mediaclick’in aşağıda açıkladığım başlıklardaki çalışmaları ise zaman içinde gelişmiş, tecrübe edinmiş ve geri beslemelerle güncellenerek son halini almış tam bir rehber niteliğinde. Dilerseniz başarılı bir web projesinin adımlarını beraber inceleyelim.
Keşif, İhtiyaçlar ve Hedefler
Her çalışmanın bir ihtiyaçtan doğar ve mutlaka bir hedefi bulunmalıdır. Yapılacak çalışma neticesinde de bu hedefe mutlaka varılmalıdır. Bizim olayımızdan ilerlersek; çekici şoförünün acaba ihtiyacı nedir, sadece kartvizitinde adresi (alanadı) bulunacak bir şey mi, yoksa Ankara’daki tüm çekicilerin iletişim ve konum bilgilerinin bulunduğu, en yakındaki çekiciye kolaylıkla ulaşmayı sağlayan bir platform mu?
UI/UX Tasarım
Bir backend geliştirici olarak şunu itiraf etmeliyim ki projenin başarı ölçüsü büyük oranda UI/UX tasarıma bağlıdır :/ Siz arka tarafta mucizeler yaratsanız da iyi bir tasarımınız yoksa o ürün/çalışma müşteri tarafından beğenilmeyecek ve tüm emekler boşa gidecektir. Bu nedenle UI/UX tasarım konusunda mutlaka yaratıcı, müşteriyi anlayan ve kullanıcı deneyimine önem veren bir ekiple çalışılmalıdır. Tabi yapılacak tasarımın kodlanabilir olması, tasarım ve yazılım ekibinin aynı ortak paydada buluşmasının, tasarımın gerçeğe dönüşmesinde bir numaralı kural olduğunu da hatırlatmak gerekir.
Kodlama
Aslında bu başlıkta sayfalarca yazı yazabilirim ancak ne kadar yazsam da bu kısım farazi kalacaktır çünkü kodlama öyle dışarıdan görünerek beğenilecek bir şey değildir. Ürünün içeriğidir, tadıdır, tuzudur. Dış görünüş başlangıçta beğenilse de, kodlama iyi değilse yine başarısızlık kaçınılmazdır. Bakın bu konuda çok sevdiğim bir anekdotu paylaşmak istiyorum.
Holdingin biri, kedi maması üretmeye karar vermiş, masraftan kaçınılmamış, şahane ambalaj yapılmış, sanırsın mücevherdir, o kadar albeniliymiş, hem müşterinin ayağı alışsın, hem de rakip firmaların ürünü pahalı kalsın diye, hayli makul bi fiyat konulmuş, en ünlü reklamcılarla anlaşılmış, ülke çapında bangır bangır tanıtım yapılmış ve piyasaya sürülmüş…
İlk haftanın satış raporları gelmiş, muhteşem, kapış kapış gidiyor. Hatta, sırf bu mamadan satın almak için, kedi satın alan insanlar bile olmuş, o derece yani… Gel gör ki, ikinci haftanın raporları gelmiş, şok! Satışlar bıçak gibi kesilmiş, raflarda yığınla duruyor, elini süren yok. Acilen toplantı yapılmış, bütün kodaman müdürler filan, kimisi ambalajın rengini değiştirelim demiş, kimisi reklamı arttırmayı önermiş, kimisi de fiyatı az daha ucuzlatmayı… Masanın taaa en ucunda oturan stajyer, ürkekçe parmağını kaldırıp, söz istemiş ve kaçınılmaz gerçeği dile getirmiş; “kedi mamayı sevmedi” demiş!
SEO, Bakım, Güncelleme ve Reklam
Çok ilginç bir çağda yaşıyoruz. Geçenlerde Homo Sapiens’in yazarı Yuval Noah Harari’nin 21. Yüzyıl İçin 21 Ders isimli kitabını okurken çok güzel bir benzetmeye denk geldim. Benzetmedeki ürünü tam hatırlamıyorum ancak ben selpak aktaracağım. Diyordu ki dünyanın en iyi selpak mendili en kaliteli olan değil, Google’da en üst sırada çıkan olacaktır. İnanılmaz doğru bir tespit. Artık Google’da üst sıralarda değilseniz tamamlanan çalışmanın her zaman bir ayağı eksik kalacaktır. Kaldı ki ziyaretçi sayısının site ve sahibi için değeri yüksek ise, Google sizin için bir uzaktan akraba değil, en yakın dostunuz olmak zorundadır. Ayrıca siteye gelen ziyaretçiler bakımsızlık ve eksik güncellemeler yüzünden siteyi ayakta görmezse geçmiş olsun, bir daha o siteye gelmeyeceklerdir. Tabi Google’ın böyle siteleri indeks kaybı ile cezalandırdığını da unutmamak lazım. Bu nedenle SEO, bakım, güncelleme ve reklam gibi konular projeler için artık bir opsiyondan çok öte ihtiyaçlardır.
Son Sözler
Başa dönecek olursak bu çekici arkadaşın web sitesini yapacak mıyız? Bu aslında onun bu website konusundaki tutkusuyla alakalı bir konu. Eğer öylesine bir istek değil, aksine gerçekten bir tutku ise, her sabah bunun hayaliyle uyanıyor ve yatarken uykusunda projesini şekillendiriyorsa neden olmasın? Mediaclick’in dediği gibi;
Çünkü bizim için her proje, yeni bir heyecan, yeni bir macera demek. Bu heyecanı müşteride göremezsek, o projenin başarılı olacağına inanmayız.
